Podatek od darowizny i spadku

Podatki są kwestią skomplikowaną, lecz konieczną dlatego ważna jest świadomość tego, w jakiej sytuacji obowiązują. Niektórzy zapominają, że nawet od prezentów, które w świetle prawa są darowiznami oraz spadków należy odprowadzić podatek. Dostałeś działkę od rodziców lub odziedziczyłeś mieszkanie po babci i zastanawiasz się czy musisz zapłacić podatek? Przeczytaj i dowiedz się jakie zasady obowiązują przy naliczaniu podatków od darowizn i spadków. 

Podatek od darowizny

Zgodnie z ustawą, od każdej darowizny i spadku obowiązuje podatek. Istnieje jednak kwota wolna od podatku, której wysokość uzależniona jest od stopnia pokrewieństwa pomiędzy darczyńcą i obdarowanym oraz pomiędzy osobą zmarłą i spadkobiercą.

W celu uproszczenia, ustalono trzy kwoty dla trzech grup osób:

• 9637 zł dla grupy I – należą do niej: małżonkowie (również w separacji), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie), rodzeństwo, przysposobione dzieci, ojczym, macocha, teściowie, zięć, synowa. W grupie I zawarta jest także grupa 0 (najbliżsi krewni). Możliwe jest wtedy uniknięcie podatku od darowizny, jednak jedynie w przypadku zgłoszenia jej w odpowiednim terminie.
• 7276 zł dla grupy II – należą do niej: zstępni i małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo rodziców oraz małżonków, zstępni i małżonkowie przysposobionych dzieci (pasierbów) oraz małżonkowie rodzeństwa małżonków.
• 4902 zł dla grupy III – wszystkie osoby niezaliczone do poprzednich grup, w tym niespokrewnione.

Wszystkie darowizny nieprzekraczające kwoty wolnej od podatku są z niego zwolnione i  nie muszą być zgłaszane. Należy jednak pamiętać, że podatek naliczany jest od łącznej kwoty otrzymanej od jednej osoby w ciągu pięciu lat. Oznacza to, że nie można rozłożyć darowizny na raty w celu uniknięcia podatku. Jeżeli darowizna jest wyższa niż kwota wolna od podatku, stawki opodatkowania różnią się w zależności od wysokości darowizny oraz od grupy pokrewieństwa.

Dla kwot poniżej 30 tys. zł wynosi:

• od 3 do 5% w grupie I, 
• od 7 do 9% w grupie II, 
• od 12 do 16% w grupie III. 

W celu dokładnego wyliczenia podatku od darowizny warto skorzystać z specjalnych wzorów lub kalkulatorów, które są dostępne m. in. na stronie Ministerstwa Finansów.

Darowizna od rodziców

Wielu młodych ludzi dostaje darowizny od rodziców w postaci mieszkania, działki budowlanej, samochodu czy gotówki. Czy nawet w przypadku takiego “prezentu” od rodziców, należny jest podatek? Z pewnością dobrą wiadomością będzie informacja, że nie. Rodzice i dzieci należą do podgrupy 0 w obrębie I grupy podatkowej, co oznacza, że mają możliwość całkowitego zwolnienia z podatku od darowizny, nawet kiedy jej wysokość znacznie przekracza kwotę wolną od podatku. Warunkiem zwolnienia jest zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od jej otrzymania.

Dla urzędu skarbowego ważny jest dowód tego, że doszło do przekazania darowizny. W umowie darowizny ujęta jest wola darczyńcy przekazania majątku bądź nieruchomości bezpłatnie osobie obdarowanej, która musi darowiznę przyjąć. Dopiero wtedy następuje przekazanie własności. Umowa darowizny nie jest jednak obowiązkowa, wystarczy mieć udokumentowane przekazanie własności. Nie jest to trudne w przypadku nieruchomości, ponieważ przekazanie odbywa się u notariusza. Jeżeli jednak darowiznę stanowią pieniądze, powinny być one przekazane przelewem na konto lub przekazem pocztowym. 

Umowa darowizny

Umowa darowizny to zobowiązanie się darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Najczęściej dotyczy przekazania prawa własności do nieruchomości lub rzeczy ruchomej, ale wykorzystywana jest także przy przekazywaniu nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Może być zawarta w formie ustnej lub pisemnej, jednak tylko w przypadku przekazywania nieruchomości wymagany jest akt notarialny. 

Podatek od spadku

Spadek to majątek odziedziczony po osobie zmarłej. Może zostać zapisany w testamencie bądź przysługiwać osobie krewnej na mocy ustawy. Podatek od spadku obowiązuje zawsze, niezależnie na jakiej podstawie został nabyty spadek, a dodatkowo dotyczy także zachowku, jednak istnieje wiele zwolnień od podatku.

Całkowicie zwolnieni są z niego:

• małżonek,
• zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki),
• wstępni (rodzice, dziadkowie), 
• rodzeństwo, 
• pasierbowie, ojczym i macocha.

Podobnie jak w przypadku darowizn, istnieje jednak obowiązek zgłoszenia faktu nabycia spadku do urzędu skarbowego, jeżeli przekracza on wysokością kwotę wolną od podatku. Jej wysokość uzależniona jest od grupy podatkowej, do której należy spadkobierca, a stawki są takie same jak przy darowiźnie. Wysokość podatku od spadku jest uzależniona nie tylko od stopnia pokrewieństwa i wysokości spadku, ale także udziału w spadku, dlatego jego wyliczenie nie jest łatwe. Podatek od spadku może wynosić maksymalnie 20%.

Szukasz pomocy prawnej w Poznaniu? Adwokaci z kancelarii Stypuła mają długoletnie doświadczenie w zakresie prawa spadkowego. Tylko Adwokat Poznań! Zadzwoń do nas i skonsultuj się w swojej sprawie.