Służebność osobista

Służebność osobista jest przyznawana konkretnej osobie, nie może być dziedziczona lub przekazywana. Wyróżnia ją to, iż wygasa wraz ze śmiercią danej osoby. Osoba, której przyznano służebność, może oczywiście się jej zrzec wcześniej. Wymaga to jednak aktu notarialnego. W Kancelarii Stypuła pomagamy w ustanawianiu służebności osobistej i we wszelkich aspektach z nią związanych.

Czym jest służebność osobista?

Służebność osobista jest odpowiednikiem służebności gruntowej, jednak istnieje istotna różnica. Można ją ustanowić jedynie na rzecz danej osoby fizycznej, która w artykułach prawnych określana jest mianem “służebnika”. Jej zakres określany jest postanowieniami umowy lub potrzeb osoby uprawnionej. Najpopularniejszym rodzajem służebności osobistej jest służebność mieszkania, ale zasądza się też jej inne warunki, np. prawo do korzystania z ogrodu. Ważne jest także to, iż nie jest nabywana poprzez zasiedzenie. Istnieje możliwość ustalenia, by była odpłatna.

Służebność osobista mieszkania

Osoba, która uprawniona została do służebności mieszkaniowej, ma prawo do użytkowania nieruchomości na zasadach, jakie zostały określone w umowie. Jej sporządzanie wymaga uwzględnienia również takich reguł jak zasady życia społecznego. Warto skorzystać z poradnictwa doświadczonego zespołu prawników. Kancelaria Stypuła świadczy usługi poradnictwa w zakresie nabywania służebności osobistej, przygotowywania umów oraz reprezentacji klienta w przypadkach spornych.

 

Służebność osobista mieszkania jest najpopularniejsza. Pozwala ona na to, aby dana osoba mogła przebywać w danym mieszkaniu, korzystać z niego w sposób, który umożliwia zaspokajanie jej potrzeb. 

 

W treści umowy dotyczącej służebności określa się warunki korzystania z całej nieruchomości bądź jej części. Osoba uprawniona może włączyć w służebność swoje dzieci (także po uzyskaniu przez nich pełnoletności) oraz małżonka. W części przypadków służebność mieszkaniowa dotyczy również innych osób z otoczenia upoważnionego. Musi zaistnieć jednak potwierdzenie, że są one niezbędne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego.

Jak ustanowić służebność osobistą?

 

Ustanowienie służebności osobistej zależy od decyzji stron – dokumentem wyznaczającym zasady służebności może być więc zapis testamentowy lub umowa cywilnoprawna. W przypadku kwestii spornych służebność osobistą można nabyć również na drodze orzeczenia sądowego.

 

  • zapis testamentowy – służebność osobista może zostać ustanowiona przez zapis testamentowy, którego autor zobowiązuje do takiej czynności spadkobiercę. 
  • umowa cywilnoprawna – właściciel nieruchomości lub gruntu zobowiązany jest złożyć swoje oświadczenie o udzieleniu służebności w formie aktu notarialnego. Umowa cywilnoprawna o ustalenie służebności może wynikać również z odrębnych umów – sprzedaży lub darowizny.

orzeczenie sądowe – sąd może – analogicznie jak w przypadku służebności gruntowej – ustanowić służebność osobistą. Orzeczenia sądowe wydawane są wówczas, gdy osoba uprawniona wytoczy powództwo w celu nabycia służebności osobistej. W orzeczeniu takim określa się, czy służebność ma być płatna/nieodpłatna, czy jakieś pomieszczenia są wyłączone ze służebności. Najczęściej w takich przypadkach sąd określa też minimalne wyposażenie części pomieszczeń, np. kuchni lub łazienki i określa, jakie media muszą być doprowadzone i dostępne. Najczęściej drogą orzeczenia sądowego służebność osobistą otrzymują rodzice, którzy przekazali mieszkanie dzieciom, po czym nastąpił konflikt.

Służebności osobiste – adwokaci z Kancelarii Stypuła

 

Nasz zespół składa się z doświadczonych prawników i radców prawnych. Pomagamy naszym klientom w zakresie służebności osobistej. Służymy pomocą w następujących obszarach: 

 

  • wsparcie podczas zawierania umowy o służebności 
  • reprezentowanie klienta w czasie postępowania sądowego 
  • prowadzenie spraw dotyczących służebności osobistej (we wszelkich możliwych aspektach)
  • tworzenie testamentu z zapisem o służebności osobistej

 

Zachęcamy do kontaktu w sprawach służebności osobistych, ale też gruntowych i przesyłu. Dzięki naszemu wsparciu przejdziesz przez całe procesy szybciej, świadomie, a także z odpowiednio przygotowanymi dokumentami.

Najczęściej proces zrzekania się służebności osobistej występuje, gdy osoba starsza przeprowadza się. Przykład – babcia przekazała kiedyś mieszkanie wnukowi, ale ustanowiła przy tym dożywotnią służebność osobistą. Przeprowadza się jednak do swoich dzieci, by mieć całodobową opiekę. W takiej sytuacji często pomagamy w uzyskaniu służebności osobistej w nowym miejscu (by osoba starsza miała pewne lokum), a także dokonujemy zrzeczenia się służebności osobistej w poprzednim mieszkaniu. Dzięki temu wnuczek może na przykład bez problemu sprzedać nieruchomość.

Z umowy dotyczącej służebności osobistej mieszkania mogą skorzystać na przykład  rodzice, którzy przenoszą prawo własności na swoje dzieci. To dla nich zabezpieczenie, że w wyniku niespodziewanych sytuacji nie zostaną oni pozbawieni możliwości korzystania z przestrzeni mieszkalnej. Na służebność osobistą mogą zdecydować się również osoby, jakie nie posiadają swojego dziedzica i chcą przekazać nieruchomość w spadku konkretnej osobie – dzięki umowie o służebności mogą zabezpieczyć się przed utratą lokum.

Służebność osobista jest dożywotnia – oznacza to, że umowa o służebności wygasa wraz ze śmiercią uprawnionego. Istnieje możliwość ubiegania się o jej wygaśnięcie wówczas, gdy osoba uprawniona nie korzysta ze swojego prawa do użytkowania lokalu lub jego części przez 10 lat. Służebność osobistą można rozwiązać w momencie, w którym użytkujący w rażący sposób działa na niekorzyść właściciela nieruchomości obciążonej. Możliwe jest wówczas żądanie właściciela do zamiany służebności osobistej na rentę dla uprawnionego. Jest to jednak skomplikowany proces.