Czy darowizna podlega podziałowi przy rozwodzie?

Rozwód jest zwykle bardzo trudnym przeżyciem dla obojga małżonków. Niestety, samo orzeczenie o rozwodzie to najczęściej zaledwie początek drogi prowadzącej do całkowitego rozwiązania wszystkich spraw wynikających z zawartego małżeństwa. Odrębną kwestią jest podział majątku, przy którym pojawia się sporo wątpliwości. Wiele osób zastanawia się, czy darowizna jest również przedmiotem podziału przy rozwodzie. Dowiedz się, co dzieje się z otrzymaną darowizną w przypadku rozwodu.

 

Czym jest darowizna?

Darowizna, zgodnie z zapisami zawartymi w Kodeksie cywilnym, jest formą umowy między darczyńcą a obdarowanym. Stanowi dobrowolne i bezpłatne przekazanie obdarowanemu pewnej kwoty pieniędzy lub rzeczy, kosztem majątku darczyńcy. 

 

Jeśli darczyńca sporządza oświadczenie o przekazaniu darowizny, to powinno ono przyjąć formę aktu notarialnego. Jednak umowa darowizny może być również ważna bez tego dokumentu. Wystarczy, że świadczenie zostanie po prostu przekazane na rzecz obdarowanego. 

 

W kontekście rozwodu znaczące jest przede wszystkim to, czy darowizna została przekazana na rzecz tylko jednego z małżonków, czy też obojga. W zależności od tego, co postanowił darczyńca, darowizna będzie włączona do majątku wspólnego lub do majątku osobistego obdarowanych. 

 

Darowizna a wspólność majątkowa

Dla zrozumienia okoliczności, w jakich darowizna podlega lub nie podlega podziałowi przy rozwodzie, kluczowe jest rozróżnienie między majątkiem wspólnym małżonków, a majątkiem osobistym każdego z nich. Z chwilą zawarcia małżeństwa małżonkowie zostają objęci ustawową wspólnością majątkową. O ile małżonkowie nie zawarli umowy, ustanawiającej rozdzielność majątkową, wszystkie nabywane przez nich od tego momentu przedmioty majątkowe są własnością wspólną. 

 

Do majątku wspólnego zaliczane są więc wszystkie środki finansowe i inne dobra, nabyte zarówno przez oboje małżonków, jak i przez jednego z nich. Majątek wspólny obejmuje więc m.in. wynagrodzenie za pracę, środki zebrane na funduszach emerytalnych oraz nabyte w czasie trwania małżeństwa przedmioty, czy nieruchomości.

 

Każde z małżonków dysponuje jednak też majątkiem osobistym, do którego zaliczają się m.in. przedmioty majątkowe nabyte przed zawarciem małżeństwa, świadczenia przyznane z tytułu odszkodowania, czy prawa niezbywalne. Co do zasady, majątek osobisty stanowią też dobra nabyte przez dziedziczenie lub darowiznę. 

 

Darowizna jako majątek osobisty

Darowizna traktowana jest jako majątek osobisty jednego z małżonków, jeśli nie została włączona do wspólności majątkowej.

 

Dzieje się tak najczęściej w 3 sytuacjach:

 

• darowizna otrzymana została przed zawarciem związku małżeńskiego,
• darowizna została przekazana tylko jednemu ze współmałżonków w trakcie trwania wspólności majątkowej,
• darowizna została przekazana przez jednego małżonka drugiemu małżonkowi.

 

Wszystkie te sytuacje łączy to, że darowizna przekazana została wyłącznie na rzecz jednej osoby. Zgodnie z prawem więc stanowi majątek osobisty małżonka, dlatego nie może podlegać podziałowi.

 

Darowizna jako część majątku wspólnego

W niektórych przypadkach jednak darowizna może stanowić część majątku wspólnego małżonków, a tym samym podlegać podziałowi przy rozwodzie.

 

Zwykle dotyczy to następujących sytuacji:

 

• darowizna została przekazana do majątku wspólnego małżonków,
• darowizna została przekazana na rzecz obojga małżonków.

 

W obu tych okolicznościach darowizna wchodzi do wspólnego majątku małżeńskiego. Po rozwodzie więc będzie musiała zostać podzielona pomiędzy małżonków.

 

Odwołanie darowizny a rozwód

W sytuacji, gdy darczyńca przekazał darowiznę obojgu małżonkom, ale chce, żeby po rozwodzie stała się własnością jednej ze strony, może dokonać odwołania darowizny. W praktyce jednak nie zawsze jest to łatwe. Rozwód nie jest wystarczającym powodem, aby odwołać darowiznę. Darczyńca musi wykazać, że obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Przykładem takiego zachowania może być np. znieważanie, czy pomówienie darczyńcy lub odmówienie mu pomocy w trudnej sytuacji życiowej (np. ciężkiej chorobie). 

 

Nieruchomość jako darowizna 

Często zdarza się sytuacja, gdy jeden z małżonków otrzymuje np. od swoich rodziców w darowiźnie nieruchomość. O ile darczyńca nie zaznaczył w akcie darowizny, że przechodzi ona do majątku wspólnego małżonków, obdarowaną osobą jest tylko jeden małżonek. W związku z tym nieruchomość nie podlega podziałowi.

 

Zwykle jednak drugi małżonek rości sobie prawa do rzeczonej nieruchomości, ze względu na poniesione nakłady na jej urządzenie i utrzymanie. W takim przypadku ma prawo ubiegać się zwrotu połowy kwoty, którą wyłożył na nieruchomość. Powinien jednak posiadać dokumenty, na podstawie których będzie można wykazać poniesione koszty.

 

Potrzebujesz pomocy w kwestiach podziału majątku, dziedziczenia, rozwodów? Zastanawiasz się, jaki adwokat Poznań będzie najlepszy? Wybierz naszą kancelarię adwokacką!